Cách Chăm Sóc Trẻ Sơ Sinh Dưới 1 Tháng Tuổi

Sau khi cất tiếng khóc chào đời, trẻ sơ sinh sẽ thoát khỏi sự bao bọc trong cơ thể người mẹ và phải tự thích nghi với môi trường bên ngoài. Để trẻ phát triển toàn diện, khỏe mạnh thì cách chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây, Mẹ Ơi sẽ chia sẻ cho bạn cách chăm sóc bé trong 1 tháng đầu.

1. Cách chăm sóc trẻ sơ sinh trong 1 tuần đầu

7 ngày đầu sau khi sinh là thời kỳ vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Bởi đây vẫn là giai đoạn cực kỳ nhạy cảm và tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi vẫn rất cao, chiếm tới 50% nếu chăm sóc không đúng cách.

1.1. Giữ ấm cơ thể bé

Trong khoảng thời gian này, ba mẹ phải luôn giữ cho trẻ ấm áp. Nếu trẻ sơ sinh mất nhiệt độ cơ thể và bị rét kéo dài, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh cho trẻ.

Bên cạnh đó, hãy để trẻ nằm gần mẹ nếu không có vấn đề gì sau khi sinh, điều này không chỉ giúp gắn kết tình mẫu tử mà còn giúp trẻ cảm nhận được sự ấm áp từ cơ thể mẹ. Đồng thời, việc này cho phép người mẹ quan sát trẻ mọi lúc và có thể xử lý kịp thời nếu có vấn đề xảy ra.

1.2. Sữa non là nguồn dinh dưỡng chính

Bên cạnh đó, ba mẹ cần biết rằng, trẻ sơ sinh có nhu cầu dinh dưỡng rất cao và việc cho trẻ bú mẹ sớm là điều cần thiết, đặc biệt ngay sau khi sinh. Do đó, khi chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 7 ngày tuổi, mẹ cần đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ ngay lập tức.

Trong khoảng thời gian này, nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh là sữa non. Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, trong 7 ngày đầu sau sinh, sữa mẹ chứa lượng Immunoglobulin A (IgA) cao gấp nghìn lần so với sữa công thức, và mỗi 1 cm³ sữa mẹ chứa đến 4.000 bạch cầu có chức năng loại bỏ vi khuẩn đường ruột. Vì vậy, mẹ hãy tận dụng sữa non để cho trẻ ăn. Khi trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi được tiếp xúc với sữa non ngay sau khi sinh, tỷ lệ mắc tiêu chảy và viêm phổi sẽ giảm đi.

1.3. Các dấu hiệu sinh lý thông thường của trẻ

Các trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi thường có một số biểu hiện sinh lý bình thường như phân đặc quánh, không mùi hoặc có màu xanh thẫm, đi ngoài phân su,... Tuy nhiên, nếu sau sinh mà trẻ không đi ngoài phân su quá 48 giờ, có dấu hiệu vàng da, sụt cân, thở rên hoặc thở nhanh, sặc khi bú, cứng hàm, tím tái, ngủ nhiều hoặc quấy khóc nhiều, đó là những biểu hiện không bình thường. Trong trường hợp này, cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế để được thăm khám sức khỏe và nhận biện pháp xử lý kịp thời.

Về tình trạng bướu huyết thanh trên đầu của trẻ, không nên cố ý chọc hút mà cần tiếp tục theo dõi. Ba mẹ không nên tự ý chọc hút vì có thể gây nguy hiểm cho trẻ và có nguy cơ nhiễm khuẩn cao.

2. Cách chăm sóc trẻ sơ sinh trong 1 tháng đầu

Giai đoạn chu sinh kéo dài cho đến khi trẻ đủ 28 ngày tuổi. Đây là một thời kỳ vô cùng quan trọng. Và trong giai đoạn này, nguy cơ gây nguy hiểm cho trẻ sẽ giảm dần nếu cha mẹ chăm sóc đúng cách. Do đó, học cách chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi là điều cần thiết đối với tất cả các bậc cha mẹ.

2.1. Chăm sóc trẻ khi ăn

Trẻ sơ sinh khi mới chào đời có phản xạ non nớt, vì vậy sự giúp đỡ từ người mẹ là rất cần thiết. Việc cho trẻ ăn đúng cách cực kỳ quan trọng, vì nếu trẻ được cho ăn không đúng cách, có thể gây ra tình trạng nôn trớ, ọc sữa, điều này rất nguy hiểm cho trẻ. Để hạn chế tình trạng này, cha mẹ cần thực hiện thao tác đúng khi cho trẻ sơ sinh ăn, đồng thời sau khi cho trẻ bú sữa, nên bế trẻ và vỗ nhẹ vào lưng để giúp trẻ thoát khỏi sự nôn trớ sữa.

Khi ngủ, nên để trẻ nằm nghiêng hoặc đặt đầu cao hơn một chút để giảm nguy cơ hít sặc. Lưu ý, không nên cho trẻ nằm sấp khi ngủ trong tháng đầu này.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất để tăng trưởng và bảo vệ sức khỏe cho trẻ nhỏ. Vì vậy, nếu có đủ sữa mẹ, cha mẹ nên sử dụng sữa mẹ để nuôi trẻ cho đến khi trẻ đủ 1 tuổi.

2.2. Chăm sóc tắm và vệ sinh cho bé

Chăm sóc rốn của trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi là rất quan trọng, bởi trẻ có nguy cơ nhiễm trùng qua đường rốn. Cha mẹ nên vệ sinh rốn hàng ngày cho bé. Sau khi tắm, ba mẹ sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch và lau khô rốn, không sử dụng bất kỳ chất gì khác để bôi lên rốn. Để rốn của bé thông thoáng và không bị băng kín giúp rốn rụng nhanh chóng.

Cha mẹ cần chuẩn bị trước các vật dụng như bỉm, quần áo, nước tắm, khăn tắm, thuốc nhỏ mũi và mắt,... để tắm cho trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi và đảm bảo bé được giữ ấm ngay sau khi tắm. Không gian tắm của trẻ phải đảm bảo không bị gió thổi qua. Nếu không tắm cho bé bằng lá mát, cha mẹ có thể sử dụng sữa tắm dành riêng cho trẻ sơ sinh. Sau khi tắm, hãy lau khô cơ thể bé trước khi mặc quần áo. Không cần tắm cho bé mỗi ngày nếu thời tiết vào mùa đông.

2.3. Đội mũ và quấn tã đúng cách cho bé

Đội mũ liên tục cho trẻ sơ sinh không phải là thói quen tốt. Trẻ sơ sinh chưa đầy tháng thường thoát nhiệt qua da đầu, vì vậy mẹ nên chú ý vùng sau gáy của bé. Trong thời tiết nóng, chỉ cần đội mũ che thóp cho bé khi ra ngoài hoặc vào ban đêm, còn trong nhà hãy để đầu bé thông thoáng. Nếu đội mũ quá kín, trẻ sẽ ra nhiều mồ hôi, gây ngứa ngáy, thậm chí có thể làm tăng thân nhiệt và gây sốt cao.

Có ý kiến cho rằng, quấn tã chặt sẽ giúp trẻ không bị giật mình và ngủ ngon hơn, ít quấy khóc hơn. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng việc này hoàn toàn sai. Quấn tã chặt có nguy cơ gây áp lực lên khớp háng của trẻ, khiến chân bé bị lệch trục, bí bách, nóng và khó chịu.

2.4. Chăm sóc da cho bé

trong chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi, chú trọng đến làn da và mắt của bé là rất quan trọng. Dưới đây là một số nguyên tắc cần tuân thủ:

• Không tiếp xúc da bé với các loại xà phòng thô, mỹ phẩm có chất kích thích.
• Thay tã ngay khi tã ướt và sử dụng các sản phẩm dịu nhẹ để ngăn chặn sự kích thích (từ phân, nước tiểu...) gây hăm da.
• Giữ cho da bé luôn đủ độ ẩm thích hợp.
• Tránh sử dụng các hóa chất độc hại tiếp xúc với mắt của bé. Nếu bé có triệu chứng chảy nước mắt và ghèn nhiều trong những ngày đầu sau sinh, hãy vệ sinh mắt bé bằng nước muối sinh lý trẻ em hàng ngày.
• Sử dụng khăn riêng để lau mặt cho bé.

Ngoài ra, các bộ phận như mũi, lưỡi cũng cần được vệ sinh sạch sẽ hàng ngày. Mẹ có thể sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh và làm sạch lưỡi, giúp giảm số lượng vi khuẩn có hại trong miệng và giúp trẻ cảm nhận hương vị tốt hơn.

3. Một số lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh trong 1 tháng đầu

Chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi, không thể thiếu việc đo nhiệt độ cho trẻ. Sức khỏe của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm nên hãy chuẩn bị một chiếc nhiệt kế để đo nhiệt độ cơ thể mỗi khi thấy bé nóng lên hay chân tay lạnh.. Nhiệt độ bình thường của trẻ sơ sinh là từ 36,5 đến 37 độ C.

• Nếu nhiệt độ của bé cao hơn 37,5 độ C, hãy cho  bé mặc quần áo rộng rãi, thoáng khí. Bạn có thể cho bé bú nhiều hơn để giúp giảm nhiệt.
• Nếu nhiệt độ của bé cao hơn 38 độ C, đó có thể là dấu hiệu của sốt. Nếu các biện pháp làm mát và hạ sốt không hiệu quả, hãy đưa bé đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị.

Lưu ý không để người khác ôm hoặc hôn vào miệng của trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn và vi trùng gây bệnh.

Việc chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi có thể gây khó khăn ban đầu, ba mẹ và người thân cần cố gắng học cách chăm sóc trẻ đúng cách. Sự chăm sóc trong giai đoạn đầu đời này sẽ ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển và sức khỏe của bé trong tương lai.