Trẻ Sơ Sinh Bị Vàng Da
-
Người viết: Yến
/
MỤC LỤC [Hiện]
Hầu hết các trường hợp trẻ sơ sinh bị vàng da đều không gây nguy hiểm và sẽ tự biến mất sau vài tuần. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, trẻ bị vàng da có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời. Hãy cùng Mẹ Ơi tìm hiểu về vấn đề vàng da ở trẻ sơ sinh thông qua bài viết dưới đây nhé!
1. Vàng da ở trẻ sơ sinh là như thế nào?
Vàng da sơ sinh là một hiện tượng phổ biến, thường gặp ở khoảng 60% trẻ sinh đủ tháng và 80% trẻ sinh non trước 37 tuần tuổi. Vàng da ở trẻ sơ sinh thường xuất hiện ở các vùng như mặt, ngực, mắt, bụng, cánh tay, chân và các phần khác của cơ thể.
Dù trẻ sơ sinh bị vàng da, họ thường có sức khỏe tốt, tuy nhiên, đôi khi có thể đi kèm với một số vấn đề bệnh lý khác. Thông thường, biểu hiện vàng da của trẻ sơ sinh sẽ xuất hiện sau 1-2 ngày kể từ khi sinh và có thể dễ dàng nhận thấy bằng mắt thường.
2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh bị vàng da
Tình trạng vàng da ở trẻ sơ sinh là do tích tụ bilirubin trong máu. Bilirubin là một chất có màu vàng được tạo ra khi các tế bào hồng cầu bị phá vỡ. Trong khi đó, gan có vai trò loại bỏ bilirubin bằng cách chuyển nó vào ruột để được đào thải. Tuy nhiên, gan của trẻ sơ sinh còn non yếu và chưa hoạt động hiệu quả, dẫn đến việc bilirubin tích tụ trong cơ thể và gây vàng da.
Ngoài ra, có một số bệnh lý có thể gây vàng da ở trẻ sơ sinh, bao gồm:
- Nhiễm trùng và nhiễm trùng huyết.
- Bất thường về tế bào hồng cầu, bao gồm số lượng hồng cầu quá nhiều, hồng cầu hình lưỡi liềm,…
- Bệnh lý gan như viêm gan, xơ nang gan,…
- Thiếu men G6PD.
- Xuất huyết bất thường trong cơ thể, có thể xảy ra trong quá trình sinh nở.
- Bất đồng nhóm máu với mẹ, như bất đồng nhóm máu ABO, Rh.
Ngoài những yếu tố bệnh lý, còn có một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc vàng da ở trẻ sơ sinh, bao gồm:
- Sinh non trước tuần thứ 37 của thai kỳ.
- Trẻ không được bú đủ, không cung cấp đủ dưỡng chất và nước cho cơ thể.
- Trẻ có nguồn gốc từ các dân tộc Đông Á hoặc Địa Trung Hải,…
3. Các loại vàng da ở trẻ sơ sinh
Vàng da ở trẻ sơ sinh được chia làm 2 loại là: vàng da bệnh lý, vàng da sinh lý.
3.1. Vàng da sinh lý
Vàng da sinh lý là một hiện tượng phổ biến ở trẻ em, không gây nguy hiểm và thường tự giảm sau khoảng 1 tuần đối với trẻ sinh đủ tháng và 2 tuần đối với trẻ sinh thiếu tháng. Trẻ chỉ bị vàng da ở vùng mặt, cổ, ngực, phần bụng phía trên rốn và không có các triệu chứng nguy hiểm như tăng kích thước gan, thiếu máu, từ chối bú mẹ,…
Trẻ bị vàng da sinh lý có mức bilirubin không vượt quá mức đòi hỏi can thiệp điều trị. Đồng thời, tốc độ tăng bilirubin không quá 3mg%/24 giờ.
3.2. Vàng da bệnh lý
Vàng da bệnh lý là một tình trạng nguy hiểm. Trẻ bị vàng da bệnh lý không chỉ bị vàng da ở vùng mặt, mắt, mà còn lan rộng đến nhiều khu vực khác trên cơ thể như cánh tay, bụng, chân và có thể đi kèm với các triệu chứng như nôn trớ, sốt cao, khóc liên tục, từ chối bú, phân bạc màu và có thể có các triệu chứng khác.
Trong trường hợp vàng da bệnh lý, việc đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm như bệnh não cấp tính do tăng bilirubin và vàng da nhân.
4. Vàng da ở trẻ sơ sinh bao lâu thì hết?
Thông thường, trẻ sinh đủ tháng bị vàng da sinh lý sẽ tự khỏi sau khoảng 7 ngày, trong khi trẻ sinh non bị vàng da sinh lý thường cần khoảng 2 tuần để tự hết. Tuy nhiên, thời gian này có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ bilirubin và khả năng hoạt động của gan trẻ.
Nếu mẹ nhận thấy tình trạng vàng da của trẻ kéo dài hơn 2 tuần mà không có dấu hiệu cải thiện, đó có thể là một dấu hiệu của vàng da bệnh lý. Trong trường hợp này, mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và nhận hỗ trợ điều trị sớm.
5. Cách điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh
Thông thường, hầu hết các trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh có thể tự khỏi mà không cần bất kỳ biện pháp y tế hỗ trợ nào. Tuy nhiên, nếu sau 2-3 tuần tình trạng vàng da không giảm và có các biểu hiện bất thường, hoặc nghi ngờ vàng da bệnh lý, mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị sớm. Có một số phương pháp điều trị thường được sử dụng cho vàng da ở trẻ sơ sinh.
Phương pháp chủ yếu là sử dụng đèn chiếu (phototherapy). Ánh sáng từ đèn sẽ chuyển bilirubin tự do thành dạng tan trong nước, giúp gan loại bỏ nó qua đường tiểu và tiêu hóa. Trẻ sẽ được đặt dưới ánh sáng đèn và được che mắt để bảo vệ. Đây là phương pháp an toàn và hiệu quả.
Trong những trường hợp vàng da nghiêm trọng, có thể sử dụng phương pháp thay-truyền máu. Đây là quá trình thay một phần máu của trẻ bằng máu tươi khác để loại bỏ bilirubin và giảm mức độ trong cơ thể.
Ngoài ra, còn phương pháp khác là tiêm immunoglobulin vào tĩnh mạch (IVIg). Nó được sử dụng khi trẻ có tình trạng tán huyết miễn dịch do không tương thích nhóm máu với mẹ. IVIg giúp ngăn chặn kháng thể tấn công hồng cầu và điều trị vàng da, giảm nguy cơ phải truyền máu cho trẻ.
Tuy nhiên, việc quyết định lựa chọn, sử dụng phương pháp điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào tình trạng của trẻ và sự đánh giá của bác sĩ.
6. Cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị vàng da
Đối với trẻ sơ sinh bị vàng da, mẹ có thể thực hiện một số biện pháp sau để cải thiện tình trạng vàng da của bé và giúp bé mau chóng khỏi bệnh:
- Đảm bảo nguồn sữa chứa đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho trẻ.
- Đối với trẻ bú mẹ hoàn toàn, mẹ nên tăng cữ bú cho trẻ để đảm bảo cơ thể trẻ có đủ lượng nước cần thiết. Mẹ nên cho trẻ bú từ 8 – 12 cữ bú/ ngày trong tuần đầu tiên và không cần cho trẻ dùng thêm sữa công thức.
- Nếu mẹ chưa có sữa hoặc gặp một số vấn đề về sức khỏe và không thể cho con bú sữa mẹ, mẹ có thể cho trẻ uống sữa công thức. Tuy nhiên, mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn loại sữa và liều lượng phù hợp với trẻ để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho trẻ.
- Luôn giữ ấm và vệ sinh cho trẻ, đặc biệt là vùng rốn.
- Tránh cho trẻ nằm trong phòng tối trong khoảng thời gian dài.
- Thường xuyên theo dõi màu da của trẻ, nếu trẻ có dấu hiệu bệnh nặng cần cho trẻ đến bệnh viện để có phương pháp xử lý kịp thời.
Lưu ý rằng đây chỉ là những biện pháp hỗ trợ để cải thiện tình trạng vàng da ở trẻ sơ sinh. Mẹ nên tham khảo ý kiến và chỉ đạo từ bác sĩ để đảm bảo điều trị đúng cách và an toàn cho bé.
Trên đây là những chia sẻ về vấn đề vàng da ở trẻ sơ sinh. Hy vọng những thông tin hữu ích trên đã giúp ba mẹ có thêm kiến thức về tình trạng vàng da ở trẻ sơ sinh.